APEL Nr 2/22/P-IX

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 24 listopada 2022 r.

do Ministra Zdrowia o pilne zapewnienie dostępności leków opioidowych

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, w związku z licznymi informacjami członków samorządu lekarskiego o brakach morfiny w tabletkach, będącej podstawowym lekiem przeciwbólowym stosowanym u pacjentów z chorobą nowotworową, apeluje o pilne:

1. rozszerzenie wskazań do refundacji leków alternatywnych – np. zawierających fentanyl o natychmiastowym uwalnianiu;
2. rozszerzenie wskazań do refundacji innych leków opioidowych dostępnych w formie doustnej.

Preparaty szybkodziałające fentanylu mają w Polsce refundację w dwóch wskazaniach:

1. gdy inne opioidy są nieskuteczne;
2. gdy u pacjenta występują przeciwwskazania do ich stosowania.

Oznacza to, że brak innych opioidów szybkodziałających nie jest podstawą do refundacji. Z sytuacją taką mamy do czynienia obecnie w Polsce, gdy pojawiają się informacje o braku morfiny w tabletkach, dostępnej w obrocie aptecznym. W przypadku braku morfiny o długim uwalnianiu dostępne są inne refundowane opioidy o długim uwalnianiu. Można wtedy stosować:

1. buprenorfinę – dostępny jest jeden refundowany preparat o aktualnej dostępności 26-27% aptek w Polsce;
2. oksykodon – dostępne są dwa nierefundowane preparaty o aktualnej dostępności 1-5% aptek w Polsce;
3. fentanyl – dostępne jest pięć refundowanych preparatów o aktualnej dostępności 1-5% aptek w Polsce, refundacja nie obejmuje jednak chorych, którzy przyjmowali do tej pory morfinę z dobrym skutkiem.

Koszt zakupu leku przy braku refundacji to od 160 zł do 780 zł za opakowanie (od 8 do 30 dawek).

W związku z brakiem dostępności preparatów morfiny, oraz wpisaniem ich 16 listopada 2022 r. na listę antywywozową Ministerstwa Zdrowia, zasadne będzie rozszerzenie wskazań do refundacji fentanylu o natychmiastowym uwalnianiu. Takie rozwiązanie pozwoli uzyskać pacjentom skuteczne leczenie przeciwbólowe w standardowej cenie.

W obecnej sytuacji ekonomicznej brak refundacji i wysoki koszt leków budzi niepokój o możliwość kontynuowania leczenia przez pacjentów.

Nie bez znaczenia jest konieczność ochrony lekarzy wykorzystujących aktualną wiedzę medyczną i dostępne środki przed administracyjnymi karami nakładanymi przez NFZ za błędną refundację. Podkreślić należy, że zapewnienie możliwości leczenia zgodnego z aktualną wiedzą medyczną, m.in. pacjentom z bólem nowotworowym, jest jednym z obowiązków władzy publicznej.

Rozszerzenie wskazań refundacyjnych, w opinii Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, może mieć charakter czasowy, do momentu poprawy dostępności podstawowego leku opioidowego – morfiny.