Informacje dotyczące uznawania w Polsce dyplomów lekarskich z Ukrainy (oraz innych państw spoza UE)
W związku z napływającymi do Naczelnej Izby Lekarskiej pismami z prośbą o informacje dotyczące zasad i trybu uznawania w Polsce dyplomów lekarskich uzyskanych na Ukrainie, Ośrodek Uznawania Kwalifikacji przy Naczelnej Izbie Lekarskiej uprzejmie informuje, że:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. c oraz art. 7 ust. 1 pkt. 1 lit. c ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty jednym z warunków uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza jest posiadanie dyplomu lekarza wydanego przez inne państwo niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, pod warunkiem że dyplom został uznany w Polsce za równorzędny zgodnie z odrębnymi przepisami oraz że spełnia minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej. Przepis ten uzyskał takie brzmienie w 2008 r. w związku z wdrożeniem przepisów Dyrektywy 2005/36/WE o uznawaniu kwalifikacji zawodowych.
W Polsce dyplom uzyskany poza Unią Europejską może być uznany za równorzędny z polskim dyplomem w drodze nostryfikacji lub na zasadach określonych w umowach międzynarodowych.
Polska była stroną kilku tego umów przewidujących automatyczne uznawanie dyplomów (zarówno tzw. uznanie akademickie, jak i uznanie dla celów wykonywania zawodu), m.in. z ZSRR, a następnie państwami powstałym po jego rozpadzie. Obecnie te umowy już nie obowiązują.
Obowiązujące umowy pomiędzy Polską a innymi państwami dotyczące uznawania wykształcenia dla celów dalszego kształcenia, tzw. uznania akademickiego, nie mają wpływu na uznawanie dyplomów dla celów zawodowych.
W obecnym stanie prawnym jedynie procedura nostryfikacji pozwala na uznanie dyplomu i jednoczesne ustalenie, że kształcenie spełniało minimalne wymogi określone w przepisach unijnych.
Co więcej, zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia, wydane w przeszłości zaświadczenia o równoważności dyplomów lekarzy, które były wydawane przez Ministerstwo Zdrowia na podstawie dwustronnych lub wielostronnych umów międzynarodowych o wzajemnej uznawalności wykształcenia, od dnia 24 kwietnia 2008 r. nie stanowią podstawy do przyznania ograniczonego prawa wykonywania zawodu lub prawa wykonywania zawodu, jako że tego rodzaju uznanie dyplomu nie potwierdza spełnienia minimalnych wymogów kształcenia określonych w przepisach Unii Europejskiej. Wynika z tego m.in., że osoby, które uzyskały w przeszłości zaświadczenie o równoważności dyplomu lekarza, ale nie uzyskały dotychczas na tej podstawie prawa wykonywania zawodu w Polsce, nie mogą już na podstawie tego zaświadczenia uzyskać prawa wykonywania zawodu. W takiej sytuacji również konieczne jest uznanie dyplomu w drodze nostryfikacji.
Procedura nostryfikacyjna nie należy do kompetencji samorządu lekarskiego. W związku z tym w celu uzyskania szczegółowych informacji o zasadach nostryfikacji, procedurze oraz kosztach proszę zwrócić się do wybranej polskiej uczelni medycznej, ewentualnie do Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia.
Jednocześnie Ośrodek wyjaśnia, że lekarz, bez względu na obywatelstwo, po uznaniu w drodze nostryfikacji dyplomu spoza Unii Europejskiej może się ubiegać w Polsce o ograniczone prawo wykonywania zawodu w celu odbycia stażu podyplomowego i złożenia Lekarskiego Egzaminu Państwowego. Dopiero po spełnieniu tych dodatkowych warunków może się ubiegać o prawo wykonywania zawodu.
Ponadto należy pamiętać, że dyplom lekarza uzyskany poza Unią Europejską nie podlega automatycznemu uznaniu w państwach członkowskich Unii, nawet w sytuacji, gdy został już uznany w jednym z państw członkowskich. Zgodnie z art. 10 lit. g Dyrektywy 2005/36/WE kwalifikacje zawodowe uzyskane przez obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej poza terytorium Unii Europejskiej, które zostały już uznane w jednym z państw członkowskich, i państwo to potwierdza spełnienie minimalnych wymogów w zakresie kształcenia, a ponadto lekarz legitymuje się trzyletnim doświadczeniem zawodowym na terytorium tego państwa członkowskiego, podlegają uznaniu według ogólnego systemu uznawania kwalifikacji, którego zasady różnią się od zasad uznawania automatycznego.