Produkty homeopatyczne to nie leki. Homeopatia nie spełnia wymagań metod stosowanych we współczesnej medycynie

Stosowanie środków homeopatycznych jest niezgodne z aktualną wiedzą medyczną. Niestety istniejące regulacje mogą wprowadzać pacjentów w mylne przekonanie o produktach homeopatycznych, jako o produktach leczniczych. Prezydium NRL stoi na stanowisku, iż lekarz i lekarz dentysta nie może stosować metody bezwartościowej zdrowotnie, jaką jest homeopatia.

STANOWISKO Nr 18/23/P-IX

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 30 marca 2023 r.

w sprawie stosowania homeopatii i pokrewnych metod przez lekarzy i lekarzy dentystów oraz organizowania szkoleń w tych dziedzinach

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej podtrzymuje opinie wyrażone w:

- stanowisku Naczelnej Rady Lekarskiej nr 24-02-IV z dnia 8 listopada 2002 r.,

- stanowisku Naczelnej Rady Lekarskiej nr 7/08/V z dnia 4 kwietnia 2008 r.,

- stanowisku Naczelnej Rady Lekarskiej nr 2/09/V z dnia 13 lutego 2009 r.,

- apelu Naczelnej Rady Lekarskiej nr 2/11/VI z dnia 1 kwietnia 2011 r.,

- apelu Naczelnej Rady Lekarskiej nr 1/14/P-VII z dnia 11 kwietnia 2014 r.,

- stanowisku zespołu ekspertów Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawie stosowania oraz promowania metod homeopatycznych.

Potwierdzenie opinii samorządu lekarskiego znajduje się także w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie, z dnia 1 kwietnia 2016 r., sygn. akt VI ACa 397/15, w którym Sąd oddalił apelację Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie stanowiska Naczelnej Rady Lekarskiej dotyczącego homeopatii. Spór prawny o stanowisko, jakie samorząd lekarski zajął w 2008 r. w stosunku do homeopatii został, w związku z tym, prawomocnie zakończony. Potwierdzono tym samym, że stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej jest merytorycznie zasadne i zgodne z obowiązującym prawem, a samorząd lekarski obronił swe uprawnienie do zabierania głosu w sprawach dotyczących wykonywania zawodu przez jego członków.

Ze względu na ciągły brak naukowych dowodów potwierdzających skuteczność leczenia środkami homeopatycznymi Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zwracało się, i nadal zwraca, do Koleżanek i Kolegów lekarzy i lekarzy dentystów z apelem o powstrzymanie się od stosowania tych metod leczenia. Leczenie produktami homeopatycznymi nie spełnia wymagań stawianych metodom stosowanym we współczesnej medycynie, a zasady tej metody leczenia nie są zgodne z aktualną wiedzą medyczną. Są to metody oparte na stosowaniu bezwartościowych preparatów, o niepotrwierdzonym naukowo działaniu, nie istnieją także jednostki chorobowe, w których zastosowanie homeopatii miałoby potwierdzoną badaniami skuteczność terapeutyczną.

Istniejące regulacje prawne mogą prowadzić do wprowadzania pacjentów w mylne przekonanie, że produkty homeopatyczne są produktami leczniczymi wprowadzanymi do obrotu i stosowanymi w taki sam sposób jak wszystkie inne produkty lecznicze. Nazwa produkt leczniczy homeopatyczny wskazuje bowiem na jego leczniczy charakter. W związku z tym, że producent, importer czy sprzedawca tego leku nie musi wykazywać zgodnie z ustawą – Prawo farmaceutyczne jakiegokolwiek skutku leczniczego tego produktu, nazwa produkt leczniczy niewątpliwie wprowadza pacjenta w błąd. Jeśli produkty homeopatyczne mają charakter leczniczy, powinny przejść procedurę jak inne produkty tego typu. Jeśli taka procedura nie jest zasadna bądź nie jest możliwa do przeprowadzenia, produkt leczniczy homeopatyczny nie powinien być objęty zapisami Prawa farmaceutycznego. Niewłaściwe jest zatem określanie preparatów homeopatycznych mianem „leki”, ponieważ nie mają one udowodnionej skuteczności oraz nie spełniają wymagań stawianych przy rejestracji produktom leczniczym.

Obowiązkiem lekarzy jest rzetelne informowanie pacjentów domagających się stosowania produktów homeopatycznych o braku ich skuteczności leczniczej. To na lekarzach i lekarzach dentystach, którzy wykonują zawód zaufania publicznego, spoczywa odpowiedzialność za stosowanie prawidłowych metod leczenia, potwierdzonych badaniami naukowymi i zgodnymi z aktualną wiedzą medyczną. Dlatego Prezydium NRL, mając na uwadze zasadę wyrażoną w art. 57 Kodeksu Etyki Lekarskiej, która mówi, że: ,,Lekarz nie może posługiwać się metodami uznanymi przez naukę za szkodliwe, bezwartościowe lub niezweryfikowanymi naukowo. Nie może także współdziałać z osobami zajmującymi się leczeniem, a nie posiadającymi do tego uprawnień.’’ apeluje o powstrzymanie się od stosowania leczenia produktami homeopatycznymi.