PNRL o rozporządzeniu MZ dot. wykonywania zawodu ratownika medycznego

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej na posiedzeniu 28 lipca 2023 r. przyjęło:

STANOWISKO Nr 47/23/P-IX

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 28 lipca 2023 r.

w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu ratownika medycznego oraz sposobu i trybu postępowania w sprawach zawieszania prawa wykonywania zawodu albo ograniczenia wykonywania określonych czynności zawodowych przez ratownika medycznego

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu ratownika medycznego oraz sposobu i trybu postępowania w sprawach zawieszania prawa wykonywania zawodu albo ograniczenia wykonywania określonych czynności zawodowych przez ratownika medycznego, przekazanym przy piśmie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia, pana Piotra Brombera z dnia 11 lipca 2023 r. (znak: RKM.0210.5.2023.RJ) zgłasza następujące uwagi:

W § 2 ust. 1 i 2 projektu rozporządzenia wskazano, że Krajowa Rada Ratowników Medycznych powołuje komisję, ustala jej skład oraz wyznacza przewodniczącego komisji. Przepis ten powinien zostać uzupełniony o wzmiankę, że działania te Krajowa Rada Ratowników Medycznych podejmuje po uzyskaniu uprzednio zgody lekarzy, którzy mają zostać powołani w skład komisji. Jak wynika z treści projektu rozporządzenia, członkiem komisji może zostać lekarz posiadający wysokie kwalifikacje zawodowe tj. lekarz specjalista wykonujący zawód co najmniej od pięciu lat oraz posiadający specjalizację w odpowiedniej dziedzinie medycyny, zatem włączenie go w pracę komisji powoływanej przez samorząd zawodowy ratowników medycznych musi odbywać się zawsze za jego uprzednią zgodą. W związku z tym Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej proponuje, aby § 2 ustęp 2 otrzymał następujące brzmienie:

„2. W skład komisji wchodzi trzech lekarzy specjalistów wykonujących zawód lekarza co najmniej od pięciu lat oraz posiadających specjalizację w odpowiedniej dziedzinie medycyny, którzy uprzednio wyrazili pisemną zgodę na powołanie ich do składu komisji”.

Rozporządzenie powinno także przewidywać wynagrodzenie dla lekarza biorącego udział w  pracach komisji oraz zwrot kosztów przejazdu związanych z udziałem w pracach komisji. Proponuje się w związku z tym dodanie w § 2 ustępu 4 o brzmieniu:

„4. Członkowi komisji przysługuje wynagrodzenie za udział w posiedzeniu komisji, w wysokości nie niższej niż 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku ubiegłego, ogłaszanego, w drodze obwieszczenia, przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, a także zwrot kosztów przejazdu w wysokości i na warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 77 ⁵ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240 i 641).”.

Proponuje się także uściślenie projektu rozporządzenia poprzez dodanie, że obsługę administracyjną komisji zapewnia Krajowa Rada Ratowników Medycznych. Na komisji ciąży szereg obowiązków związanych prowadzeniem postępowania i dokumentowaniem swoich czynności. W tym zakresie komisja musi otrzymać wsparcie Krajowej Rady Ratowników Medycznych.  W związku z tym w § 5 rozporządzenia należy dodać ustęp 3 o brzmieniu:

„3. Obsługę administracyjną komisji zapewnia Krajowa Rada.”

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej proponuje wykreślenie punktu 4 w § 11 ust. 1 rozporządzenia. Przepis ten nakłada na komisję obowiązek umieszczenia w protokole z przeprowadzonego przez komisje postępowania „opisu okoliczności, które spowodowały konieczność przeprowadzenia postępowania”. Należy wyjaśnić, że proponowana przez samorząd lekarski zmiana wynika z faktu, że komisja lekarska jest powołana wyłącznie do zbadania stanu zdrowia ratownika medycznego i jego wpływu na możliwość wykonywania zawodu, wobec tego dokonanie opisu okoliczności, które spowodowały powołanie komisji nie powinno być zadaniem komisji, lecz Krajowej Rady Ratowników Medycznych, która wszczyna postępowanie administracyjne w tej sprawie.

Zastrzeżenia budzi projektowane brzmienie § 12 rozporządzenia. Zgodnie z nim komisja ulega rozwiązaniu z dniem podjęcia przez Krajową Radę Ratowników Medycznych uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych przez ratownika medycznego. Takie brzmienie rozporządzenia nie uwzględnia sytuacji, w której komisja wyda orzeczenie o braku przeszkód do wykonywania zawodu ratownika medycznego, które skutkować powinno umorzeniem postępowania przez Krajową Radę Ratowników Medycznych.  Taki prawidłowy zapis można znaleźć w § 9 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 3 listopada 2011 r. w sprawie trybu powoływania i sposobu działania komisji orzekającej w przedmiocie niezdolności lekarza do wykonywania zawodu albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych oraz trybu orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu lekarza albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych. W związku z tym Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej proponuje nadać § 12 rozporządzenia następujące brzmienie:

„§ 12. Komisja ulega rozwiązaniu z dniem podjęcia przez Krajową Radę uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych przez ratownika medycznego albo o umorzeniu postępowania.”.

W ocenie Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej opiniowany projekt rozporządzenia tylko częściowo realizuje delegację ustawową zawartą w art. 51 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych. Przepis ten zobowiązuje Ministra Zdrowia, aby określił, w drodze rozporządzenia, nie tylko skład komisji, wymagania dotyczące osób wchodzących w skład komisji i tryb orzekania o niezdolności do wykonywania zawodu, ale także szczegółowy sposób i tryb postępowania w sprawach zawieszania prawa wykonywania zawodu albo ograniczenia wykonywania określonych czynności zawodowych. W projektowanym rozporządzeniu uregulowano tylko kwestie związane z pracami komisji lekarskiej, natomiast nie określono sposobu i trybu postępowania przez Krajową Radę Ratowników Medycznych w sprawach zawieszania prawa wykonywania zawodu albo ograniczenia wykonywania określonych czynności zawodowych. Projekt rozporządzenia należy zatem uzupełnić o przepisy regulujące tę materię. W przepisach, które dotyczą sposobu i trybu postępowania Krajowej Rady Ratowników Medycznych, należałoby wskazać, że orzeczenie komisji lekarskiej składającej się z lekarzy specjalistów jest wiążące dla Krajowej Rady. Byłoby to doprecyzowanie normy zawartej w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych, który określa, że Krajowa Rada Ratowników Medycznych podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych na podstawie orzeczenia komisji. Argumentem za przyjęciem takiego rozwiązania jest ponadto fakt, że komisja lekarska składa się z doświadczonych lekarzy posiadających specjalizację z właściwej dziedziny medycyny, stąd jej orzeczenia – mające w istocie charakter orzeczenia lekarskiego – nie powinny być w toku postępowania podważane przez organ, który tę komisje powołał. W związku  z tym proponuje się dodanie po § 12 kolejnego paragrafu o brzmieniu:

„§ 13 Krajowa Rada przy podejmowaniu uchwały o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych przez ratownika medycznego lub umorzeniu postępowania jest związana ustaleniami komisji zawartymi w orzeczeniu.”.