List otwarty środowiska transplantologów

My, transplantolodzy i osoby reprezentujące inne dziedziny nauki związane z medycyną transplantacyjną, wyrażamy sprzeciw co do treści niektórych programów telewizyjnych i publikacji prasowych, w których poruszane jest zagadnienie pobierania od osób zmarłych narządów do transplantacji. Szczególnie niepokoi nas fakt, że treści podważające ideę transplantacji i negujące wiedzę medyczną w zakresie rozpoznawania śmierci mózgu pojawiają się w mediach internetowych o zasięgu ogólnokrajowym, jak również w telewizji publicznej, kształtującej opinie i postawy obywateli. Idea przeszczepiania narządów jest niezwykle szlachetna i ma na celu ratowanie życia. Działania podejmowane przez osoby w nią zaangażowane mają na celu pomoc chorym, którzy bez przeszczepienia narządu nie mają szans na przeżycie lub na znaczącą poprawę jakości życia. Pomimo aktywności ośrodków transplantacyjnych w Polsce wykonywane jest zaledwie około 1500 przeszczepień narządów rocznie, podczas gdy w najaktywniejszych w transplantologii krajach liczba ta jest dwu a nawet trzykrotnie wyższa, dzięki szerokiej społecznej akceptacji dla tej metody leczenia. 

Zarówno w Polsce, jak i na świecie, narządy do przeszczepienia pozyskuje się głównie od osób zmarłych, u których rozpoznano śmierć mózgu. Ten stan jest nieodwracalny i nie ma żadnych sposobów dalszego leczenia osób ze śmiercią mózgu. W Polsce kryteria i proces rozpoznawania śmierci mózgu bardzo szczegółowo określają przepisy prawa. Są one jednoznaczne i nie pozostawiają żadnego pola do nadużyć czy niepewności. Kryteria medyczne stwierdzania śmierci mózgu w Polsce są ustalone przez grupę autorytetów naukowych i są zgodne z aktualną wiedzą medyczną oraz z wytycznymi gremiów międzynarodowych.  Osoby przedstawiające inne, niezgodne z wiedzą medyczną i przepisami prawnymi poglądy, świadomie wprowadzają w błąd opinię publiczną, szkodząc wprost rodzinom osób zmarłych (u których stwierdzono śmierć mózgu) i pacjentom oczekującym na ratujący życie zabieg przeszczepienia narządu.

Przyczynkiem do prowadzenia tak dalekiej od prawdy i pozbawionej argumentów merytorycznych dyskusji na temat pobierania od osób zmarłych narządów do transplantacji, jest przypadek odstąpienia od leczenia i zgonu polskiego obywatela w Wielkiej Brytanii. Z ogólnodostępnych  informacji wynika, że u osoby tej w okresie poprzedzającym zgon nie rozpoznawano śmierci mózgu (na co wskazuje m.in. brak potrzeby  stosowania u niego sztucznej wentylacji). Decyzje o zakończeniu leczenia, podjęte na gruncie  brytyjskiego prawa, nie mogą wpływać na postrzeganie odrębnych działań (w tym w Polsce), mających na celu stwierdzanie śmierci mózgu i dopiero wówczas pobrania od zmarłego narządów do przeszczepienia.

Uważamy za niedopuszczalne, aby tak ważny i jasno określony przepisami prawa proces, jak rozpoznawanie śmierci mózgu, był przedmiotem publicznej dyskusji pozbawionej merytorycznej wiedzy i udziału autorytetów. W związku z tym apelujemy do wszystkich mediów o rzetelny przekaz informacji w tych niezwykle wrażliwych społecznie kwestiach i niepublikowanie opinii, wprowadzających w błąd polskie społeczeństwo.

Sygnatariusze listu:

• Dr n. med. Jacek Bicki, Konsultant wojewódzki w dziedzinie transplantologii klinicznej, Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach
• Prof. dr hab. med. Romuald Bohatyrewicz, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Pomorski Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. med. Grzegorz Budziński, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Śląski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Kazimierz Ciechanowski, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego (PTT), Pomorski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Lech Cierpka, Konsultant krajowy w dziedzinie transplantologii klinicznej, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Śląski Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. med. Jarosław Czerwiński,  zastępca dyrektora ds. medycznych, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do spraw Transplantacji Poltransplant, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Roman Danielewicz, Prezes PTT, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Alicja Dębska-Ślizień, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Gdański Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. med. Piotr Domagała, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Magdalena Durlik, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Członek Honorowy PTT
• Prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong, Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
• Dr hab. med. Maciej Głyda, prof. UZ, Członek Zarządu PTT, Szpital Wojewódzki w Poznaniu
• Prof. dr hab. med. Tomasz Grodzki, Marszałek Senatu RP, Pomorski Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. med. Wojciech Łebkowski, Klinika Neurochirurgii Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
• Prof. Iwona Grabska-Liberek, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa - Kierownik Kliniki Okulistyki CMKP Warszawa
• Prof. dr hab. med. Tadeusz Grochowiecki, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. Ewa M. Guzik-Makaruk, Przewodnicząca Zespołu do spraw Opinii Prawnych i Regulacji Międzynarodowych w Krajowej Radzie Transplantacyjnej (KRT)
• Prof dr hab. med. Jerzy Jabłecki, Szpital im św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy
• Prof. dr hab. med. Tomasz Jakimowicz, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med.  Piotr Kaliciński,  Członek KRT, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa
• Dr hab. med. Dorota Kamińska, Członek Zarządu PTT, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
• Dr hab. n. med.  Artur Kamiński, Dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds Transplantacji „POLTRANSPLANT”,  Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek
• Prof. dr hab. med. Marian Klinger, Uniwersytet Opolski
• Prof. dr hab. Sylwia Kołtan, Konsultant krajowy w dziedzinie immunologii klinicznej, Członek KRT, Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
• Prof. dr hab. med. Maciej Kosieradzki, Prezes Polskiej Unii Medycyny Transplantacyjnej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. n. med. Magdalena Krajewska, wiceprezes PTN, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
• Dr hab. med. Łukasz Krakowczyk, Klinika Chirurgii Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej NIO-PIB Oddział w Gliwicach
• Prof. dr hab. n. med. Marek Krawczyk, Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby (1998-2016), Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (2008-2016), Członek Honorowy PTT
• Prof. dr hab. med. Robert Król, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Śląski Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. Bartosz Kubisa prof. PUM, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
• Prof. dr hab. med. Krzysztof Kusza, Prezes Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Collegium Medicum w Bydgoszczy, UMK w Toruniu
• Prof. dr hab. med. Mariusz Kuśmierczyk, Przewodniczący Krajowej Rady Transplantacyjnej, Prezes Polskiego Towarzystwa Kardio-torakochirurgów Polskich
• Dr med. Dorota Lewandowska, Członek Zarządu PTT, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Wojciech Lisik, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. n. hum. Paweł Łuków, Członek KRT, Uniwersytet Warszawski
• Prof. Adam Maciejewski, Kierownik Kliniki Chirurgii Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej NIO-PIB Oddział w Gliwicach
• Dr hab. med. Dariusz Maciejewski, Konsultant Krajowy w dziedzinie Intensywnej Terapii, Akademia Techniczno Humanistyczna w Bielsku-Białej
• Prof. dr hab. med. Wojciech Maksymowicz, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
• Prof. dr hab. med. Piotr Małkowski, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Jolanta Małyszko, Członek Zarządu PTT, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. n. med. Józef Matych, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. Dr M. Pirogowa, Łódź
• Dr hab. med. Marek Myślak, Ordynator Oddziału Nefrologii i Transplantacji Nerek, Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie
• Dr hab. n. med. Paweł Nadziakiewicz, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, członek Komitetu Nauk Klinicznych PAN
• Prof. dr hab. med. Andrzej Oko, Prezes Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
• Prof. dr hab. n. med. Radosław Owczuk, Konsultant Krajowy w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, Członek Krajowej Rady Transplantacyjnej, Gdański Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Dariusz Patrzałek, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
• Dr hab. n. med. Piotr Przybyłowski, Członek Zarządu PTT, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
• Prof. dr hab. med. Bożena Romanowska-Dixon, Klinika Okulistyki i Onkologii Szpital Uniwersytecki w Krakowie
• Dr hab. med. Maciej Romanowski, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Dr n. hum. Joanna Różyńska, Członek KRT, Uniwersytet Warszawski, Przewodnicząca Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN
• Prof. dr hab. n. med. Jerzy Sieńko, Członek KRT, Pomorski Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. n. med. prof. IK Małgorzata Sobieszczańska-Małek, Członek Zarządu PTT, Narodowy Instytut Kardiologii
• Prof. dr hab. med. Janusz Wałaszewski, Warszawski Uniwersytet Medyczny, były Dyrektor Poltransplantu, Członek Honorowy PTT
• Prof. Wojciech Witkiewicz, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu
• Prof. dr hab. Zbigniew Włodarczyk, Collegium Medicum w Bydgoszczy, UMK w Toruniu, Członek Honorowy PTT
• Dr hab. n. med  Jacek Wojarski, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
• Prof. dr hab. med. Dariusz Wołowiec,  były konsultant krajowy w dziedzinie hematologii
• Prof. dr hab. med. Janusz Wyzgał, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Prof. dr hab. med. Marian Zembala, Śląskie Centrum Chorób Serca, Członek Honorowy PTT
• Prof. dr hab. med. Krzysztof Zieniewicz, Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Dr hab. med. Sławomir Żegleń,  Gdański Uniwersytet Medyczny