PNRL o obowiązku doskonalenia zawodowego

7 grudnia 2021 r. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej podjęło:

STANOWISKO Nr 122/21/P-VIII

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 7 grudnia 2021 r.

w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów, przekazanym przy piśmie Pana Piotra Brombera Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia z dnia 30 listopada 2021 r., znak: RKLU.8124.5.2021.BB, zgłasza następujące uwagi do tego projektu.

Samorząd lekarski proponuje rozszerzenie form aktywności, w jakich lekarz i lekarz dentysta może realizować obowiązek doskonalenia zawodowego, o korzystanie z internetowych edukacyjnych platform medycznych. Powstanie platform medycznych coraz częściej zastępuje tradycyjną prenumeratę czasopism medycznych. Platformy te codziennie zamieszczają m. in. najnowsze wytyczne w sprawie sposobu postępowania, doniesienia dotyczące pandemii, wyniki badań klinicznych, relacje z kongresów, opinie ekspertów i inne tego rodzaju materiały poszerzające wiedzę, umożliwiając do nich nieograniczony dostęp o każdym czasie i w każdym miejscu.  W związku z tym w § 1 projektu rozporządzenia proponujemy dodanie kolejnego punktu w brzmieniu: „20) aktywne indywidualne konto na internetowych edukacyjnych platformach medycznych wskazanych przez NIL” oraz uzupełnienie załącznika do rozporządzenia o kolejną pozycję określającą liczbę punktów za tę formę aktywności w sposób analogiczny do liczby punktów otrzymywanych za prenumeratę czasopism.

Ponadto proponujemy uzupełnienie § 1 pkt 7 projektu rozporządzenia przewidującego możliwość realizowania obowiązku doskonalenia zawodowego w formie wykładu na kongresie, zjeździe, konferencji lub sympozjum naukowym krajowym lub zagranicznym o wykłady wygłaszane również na kursach medycznych. Skoro projektowane rozporządzenie w § 1 pkt 1 i 2 przewiduje możliwość uzyskiwania punków edukacyjnych za udział w kursach medycznych krajowych lub zagranicznych, to zasadnym jest również zapewnienie możliwości uzyskania punktów edukacyjnych za wygłoszenie wykładu na tego rodzaju wydarzeniach.

Samorząd lekarski podtrzymuje przy tym zgłaszane w toku konsultacji publicznych stanowisko, o konieczności doprecyzowania wymogów dotyczących tych form doskonalenia zawodowego umożliwiających uzyskanie punktów edukacyjnych, które są podejmowane przez lekarzy poza granicami kraju, a w szczególności za udział w zagranicznych kursach medycznych czy programach edukacyjnych udostępnianym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego i sieci internetowej oraz konieczności wskazania innego niż uzyskanie akceptacji Naczelnej Izby Lekarskiej sposobu weryfikowania tych kursów i programów edukacyjnych dla potrzeb realizacji obowiązku doskonalenia zawodowego. Punkty edukacyjne powinny być przyznawane wyłącznie za te zagraniczne kursy medyczne i programy edukacyjne, które zapewniają odpowiednią jakość kształcenia. Wskazany w pkt 2 i 8 załącznika do rozporządzenia wymóg uzyskania akceptacji Naczelnej Izby Lekarskiej jest niewykonalny. Wskazywaliśmy, że organizatorzy zagranicznych kursów medycznych i programów edukacyjnych nie będą zainteresowani występowaniem do Naczelnej Izby Lekarskiej o akceptację organizowanego przez nich kursu medycznego lub programu edukacyjnego, co spowoduje, że lekarze uzupełniający swoją wiedzę w tych formach nie będą mogli uzyskać punktów edukacyjnych.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej w stanowisku NR 42/21/P-VIII zwracało też uwagę, że skoro art. 17 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2021 r. przewiduje możliwość uzyskiwania przez lekarzy lub lekarzy dentystów certyfikatów umiejętności zawodowej, to projektowane rozporządzenie powinno także uwzględnić tę formę aktywności zawodowej, jako formę doskonalenia zawodowego uprawniającą do otrzymania punktów edukacyjnych.

Niewłaściwe jest rozwiązanie zawarte w § 3 ust. 2 projektu rozporządzenia, który przewiduje uznanie pełnienia służby przez każdy łączny okres 6 miesięcy w ramach misji poza granicami kraju w Polskich Kontyngentach Wojskowych w danym okresie rozliczeniowym za równoważne z uzyskaniem 50 punków edukacyjnych. Pełnienie przez lekarza służby w Polskich Kontyngentach Wojskowych nie powinno być traktowane jako związane z podnoszeniem kwalifikacji w ramach doskonalenia zawodowego. Należy natomiast uwzględnić fakt, że podczas pełnienia służby w ramach Polskich Kontyngentów Wojskowych lekarz ma niezwykle ograniczone możliwości uczestnictwa w różnych formach doskonalenia zawodowego. Z tego względu proponujemy, aby w takim przypadku łączna wymagana liczba punktów edukacyjnych była pomniejszona o 50 punktów za każdy 6-miesięczny okres udziału w misji poza granicami kraju. Dlatego też proponujemy skreślenie ust. 2 w §  3 oraz dodanie np. po § 5 przepisu w brzmieniu: „W przypadku pełnienia służby przez każdy łączny okres 6 miesięcy w danym okresie rozliczeniowym w ramach misji poza granicami kraju w Polskich Kontyngentach Wojskowych wymaganą liczbę punktów edukacyjnych, o której mowa w § 4 ust. 1, pomniejsza się o 50 punktów. Przepis § 2 ust. 1 stosuje się odpowiednio.”.

Zawarte w § 9 projektu rozporządzenia przepisy przejściowe należy ocenić jako niewystarczające. Nierozwiązany pozostaje bowiem wielokrotnie już sygnalizowany problem dotyczący sposobu rozliczenia dla potrzeb doskonalenia zawodowego aktywności zawodowej lekarzy będących autorami lub współautorami artykułu opublikowanego, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem, w fachowym czasopiśmie medycznym wymienionym w wykazie czasopism ustalanym i ogłaszanym komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na podstawie przepisów wydanych  na podstawie art. 44 ust. 2  o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2016 r. poz. 2045, z późn. zm.), które 1 października 2018 r. utraciły moc. Problem ten dotyczy też lekarzy, którzy dokonali prenumeraty czasopism znajdujących się w tych wykazach. Przepisy przejściowe powinny jednoznacznie rozstrzygać zaistniałą sytuację, zapewniając przyznanie na dotychczasowych zasadach punktów edukacyjnych również tym lekarzom i lekarzom dentystom, którzy przed wejściem w życie projektowanego rozporządzenia dokonali publikacji artykułu w czasopiśmie lub prenumeraty czasopism znajdujących się w wykazie ustalonym na podstawie przepisów wskazanych wprost w obowiązującym rozporządzeniu. Natomiast jeżeli czasopismo w dacie publikacji znajdowało się zarówno w wykazach ustalonych na podstawie przepisów, o których mowa art. 44 ust. 2 o zasadach finansowania nauki, jak i wykazach sporządzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit b ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ale wykazy te przyznawały różną liczę punktów dla tego czasopisma, liczba punktów edukacyjnych dla potrzeb doskonalenia zawodowego lekarzy powinna być ustalona w oparciu o wykaz przewidujący wyższą liczbę punktów. Lekarze nie powinni bowiem ponosić konsekwencji zaniechań legislacyjnych prawodawcy.