Sprzeciw środowiska lekarskiego i upór posłów wobec zaostrzenia kar za nieumyślne błędy medyczne

Zagrożenia dla lekarzy i pacjentów, wynikające z wprowadzenia projektowanych zmian w kodeksie karnym, przedstawiciele Naczelnej Izby Lekarskiej przedstawili sejmowej Podkomisji stałej ds. nowelizacji prawa karnego. Posłowie z zaostrzenia przepisów nie chcą rezygnować, choć jednocześnie ustnie zapewniają, że sytuacja lekarzy nie pogorszy się. Kolejne z posiedzeń podkomisji prowadzącej prace nad nowelizacją regulacji odbyło się 19 maja.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2024) przewidujący m.in. zaostrzenie kar za nieumyślne spowodowanie śmierci, w tym za błędy medyczne jest mocno krytykowany przez środowisko lekarskie, czemu wyraz dano m.in. podczas XV Krajowego Zjazdu Lekarzy. Samorząd lekarski sprzeciwia się zaostrzeniu sankcji z art. 155 Kodeksu karnego od momentu pojawienia się tego pomysłu.

Podczas obrad Podkomisji reprezentujący samorząd lekarski mec. Michał Kozik z Zespołu Radców Prawnych Naczelnej Izby Lekarskiej podkreślał, że zmiany w przepisach zwiększą ryzyko orzeczenia kary pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego jej zawieszenia oraz utrudnią sędziom skorzystanie z art. 37a KK, czyli z orzeczenia innej kary (np. grzywny).

Zwrócił uwagę, że lekarze i lekarze dentyści nie mogą być traktowani jak przestępcy, a nowelizacja spotęguje zjawisko tzw. medycyny asekuracyjnej. W opinii samorządu lekarskiego zaostrzenie kar może doprowadzić do tego, że lekarze i lekarze dentyści przestaną wybierać specjalizacje zabiegowe jako kierunek ścieżki zawodowej i będą częściej podejmować pracę np. w ambulatoriach, gdzie ryzyko błędu czy wyrządzenia szkody jest mniejsze niż przy pracy w szpitalu.

Środowisko lekarskie oczekuje realizacji obietnicy ministra zdrowia o wprowadzeniu systemu no-fault. Chodzi jednak o realny system, w którym nie jest kluczowe koncentrowanie się na szukaniu i karaniu winnego po stronie personelu medycznego, a sposób zrekompensowania pacjentowi lub jego rodzinie wyrządzonej szkody. Niezwykle istotny jest aspekt wyciągania wniosków pozwalających uniknąć błędu w przyszłości i kwestia bezpiecznych warunków wykonywania zawodu.