Podsumowanie 2022 roku

Mijający rok w Naczelnej Izbie Lekarskiej przebiegał pod znakiem zmian. W maju, decyzją Krajowego Zjazdu Lekarzy, na czele samorządu lekarskiego stanął dotychczasowy prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie Łukasz Jankowski. Pod hasłem „słuchamy, angażujemy, skutecznie działamy” nowe kierownictwo skupiło się na zbliżeniu się do lekarzy i lekarzy dentystów, na poprawie ochrony ich praw, warunków pracy oraz zwiększeniu bezpieczeństwa ich pacjentów.

Bezpieczny lekarz = bezpieczny pacjent

Nie sposób wymienić wszystkich działań, ale na pewno jednym z najważniejszych, jeśli nie sztandarowym, była konsekwentna praca nad własnym projektem ustawy, wprowadzającej mechanizmy oparte na idei no-fault. IX kadencji zależy na jak najbardziej kompleksowym i nowym podejściu do legislacji, konsultowanym ze środowiskiem nie tylko medycznym, ale i m.in. adwokackim. Merytoryczny, zgodny z Konstytucją i wszelkimi standardami praktyk legislacyjnych projekt ujrzy światło dzienne 30 stycznia, ale działania edukacyjne i medialne zdążyły rozpocząć się już teraz. Dzięki memorandum, konferencjom, akcjom tj. #BezpieczneLeczenie czy #AmbasadorzyBezpiecznegoLeczenia tłumaczymy pacjentom dlaczego no-fault jest tak ważny dla ich zdrowia, pomagamy zrozumieć i edukujemy opinię publiczną, jak mówić o tym systemie oraz zapraszamy do współpracy wszystkich, którzy chcą bezpiecznie leczyć oraz być bezpiecznie leczonym w polskiej ochronie zdrowia.

Troska o jakość i prestiż

Bezpieczeństwo leczenia to także rzetelne wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty, w tym kompleksowe przygotowanie do niego. Samorząd lekarski angażował się i natychmiast reagował na wszelkie szkodliwe wypowiedzi oraz proponowane przez rządzących zmiany, które mogłyby deprecjonować zawód lekarski oraz obniżyć jakość świadczeń czy kształcenia. Sprzeciwiamy się felczeryzacji środowiska i otwieraniu kolejnych kierunków lekarskich na uczelniach bez odpowiedniego zaplecza oraz kadr.

Dbamy również o należyte spełnianie obowiązku przyznawania Prawa Wykonywania Zawodu osobom kompetentnym, spełniającym wyłącznie najwyższe kryteria. W 2022 r. samorząd lekarski przyznał 2079 PWZ lekarzom cudzoziemcom. Liczba odmów wydania PWZ wyniosła 174, głównie ze względu na braki w dokumentacji lub na absolutny brak znajomości języka polskiego – nieodzownego do kontaktu i prowadzenia polskiego pacjenta. Napływ medyków z walczącej Ukrainy to ogromne wyzwanie, dlatego przedstawiliśmy gotowe rozwiązanie stażów adaptacyjnych, które ułatwiłyby wdrożenie lekarzy spoza Unii Europejskiego do polskiego sytemu ochrony zdrowia, nie tracąc na jakości i bezpieczeństwie leczenia.

Samorząd lekarski zgłasza także potrzeby młodych lekarzy i szuka możliwości na usprawnienie ich procesu kształcenia. Jednym z sukcesów w tym zakresie to, choć zawarta w kontrowersyjnej nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, decyzja o zwolnieniu z ustnego Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego osób, które w pisemnej części uzyskały 75 proc. pozytywnych odpowiedzi. To na pewno przyśpieszy wejście lekarzy do systemu.

Kolejnym osiągnięciem jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego o udostępnieniu przez Dyrektora Centrum Egzaminów Medycznych pytań egzaminacyjnych wraz z poprawnymi odpowiedziami, wykorzystanych na potrzeby lekarskiego PES, dla wszystkich specjalności, które odbyły się w latach 2016–2020 w sesji wiosennej i jesiennej. Jest to spełnienie wieloletniego postulatu NIL.

Stomatologia zauważona

Jeśli mowa o realizacji wniosków samorządu lekarskiego to nie można pominąć utworzenia Rady do spraw Rozwoju Stomatologii przy Ministerstwie Zdrowia, której obecnie przewodniczy wiceprezes NRL Paweł Barucha. Działania skupiono wokół spraw, które zalegają już od 2015 r., a dotyczą: protetyki – z wyceną świadczeń, która jest obecnie procedowana, stomatologii dziecięcej, ortodoncji i chirurgii. Uwagi do nowego rozporządzenia w sprawie finansowania leczenia stomatologicznego finansowanego ze środków publicznych, a w szczególności wprowadzenia w chirurgii i periodontologii pakietów świadczeń i zwiększenia wyceny, zgłoszone przez Zespół ds. systemu świadczeń stomatologicznych finansowanych ze środków publicznych Komisji Stomatologicznej NRL spotkały się ze zrozumieniem. Dzięki tej współpracy głos lekarzy dentystów na pewno się wzmocni i będzie brany pod uwagę w planach i organizacji systemu opieki stomatologicznej w Polsce. 

Mniej biurokracji, większe oszczędności, więcej czasu dla pacjenta

Brakuje pieniędzy na zdrowie, lekarze ponoszą odpowiedzialność za błędy wynikające z wysokości refundacji i zastanawiają się nad ustalaniem poziomu odpłatności zamiast zajmować się pacjentem. Samorząd lekarski ma proste rozwiązanie na wyciągnięcie ręki, co prezes NRL Łukasz Jankowski podkreśla na każdym kroku swojej kadencji, wskazując, że utrzymywanie obecnie funkcjonującego systemu określania stopnia refundacji na receptach skutkuje istotnymi stratami finansowymi Skarbu Państwa (tylko w okresie od stycznia 2021 r. do kwietnia 2022 r. straty budżetu, z tytułu nienależnej refundacji jedynie w zakresie dopasowania stopnia refundacji do podstawowych danych tj. wiek, płeć pacjenta, wyniosły prawie 9 mln. zł). Ten problem prezes NRL poruszał wielokrotnie w pismach, jak i spotkaniach z decydentami. Aby wywierać na nich jeszcze większy nacisk, zaprosił do dyskusji w tej kwestii m.in. Porozumienie Zielonogórskie i Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy, odnawiając tym samym współpracę z tymi środowiskami.

Nie dla reklamy

Zgodnie z ustawą Prawo farmaceutyczne lekarz i lekarz dentysta nie mogą występować w reklamach leków. Od Nowego Roku zakaz ten, na podstawie zapisów nowej ustawy o wyrobach medycznych, obejmie również właśnie wyroby medyczne. To częściowo spełnia postulat samorządu lekarskiego. Czekamy jeszcze na zmiany w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia, dotyczące zakazu reklamowania przez lekarzy suplementów diety.

Wymagamy więcej od siebie

Rolą samorządu jest także obrona pacjentów przed lekarzami, którzy nie leczą według aktualnej wiedzy medycznej, wręcz ją antagonizują, przez co nie powinni wykonywać tego zawodu. W tym roku w samorządzie rozpoczęto reformę pionu odpowiedzialności zawodowej, mającej m.in. na celu przekonanie otoczenia oraz społeczeństwa, że te organy są powołane w interesie pacjenta oraz posiadają odpowiednie narzędzia do osądzania lekarzy. Aby to osiągnąć ma zostać wprowadzona większa przejrzystość postępowań oraz lepsza komunikacja z pacjentami. Zaktualizowano już m.in. stawki wynagrodzeń, by lekarze pełniący funkcję sędziów Naczelnego Sądu Lekarskiego, a także zastępców NROZ mogli jeszcze pełniej angażować się w sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu lekarza i lekarza dentysty. Ma to być również swego rodzaju inspiracją dla rządzących w kwestii waloryzacji stawek biegłych sądowych, które obecnie nie są adekwatne do charakteru pracy. W planach jest również szereg szkoleń, które podniosą profesjonalizm kadry w tym zakresie oraz konsekwentne działania edukacyjne promujące postawy prozdrowotne.

Ponadto rozpoczęto standaryzację obsługi lekarza i lekarza dentysty w każdej izbie. W tym roku odbyło się już kilka spotkań różnych pionów – dyrektorów, mediatorów, księgowych, pracowników zajmujących się RPWDL, w celu wypracowania pewnych norm w codziennej pracy administracji samorządu.

Wsparcie lekarzy, również za granicą

Rok 2022 będzie się niestety kojarzył z wojną na Ukrainie. Działania na rzecz pomocy tamtejszych lekarzy i lekarzy dentystów oraz ich rodzin, które zostały podjęte w poprzedniej kadencji przez NIL, Fundację Lekarze Lekarzom oraz izby lekarskie, były i na tyle, na ile będzie to możliwe, będą kontynuowane przez nowe władze samorządu lekarskiego. Na Ukrainę trafiły m.in. kolejne karetki i sprzęt medyczny. Podczas ostatniego w tym roku posiedzenia NRL przekazano na ręce prezesa Jankowskiego medal oraz podziękowania ukraińskiego środowiska lekarskiego dla polskich lekarzy i lekarzy dentystów za wsparcie, jakie zostało udzielone stronie ukraińskiej w obliczu rosyjskiej agresji.