Prezes NRL: Eksperci muszą odzyskać głos w debacie o zdrowiu publicznym

Podczas debaty „Profilaktyka zdrowotna: luksus na dobre czasy czy konieczność w dobie kryzysu?”, z udziałem kluczowych instytucji publicznych oraz przedstawicieli sektora medycznego, dyskutowano o wyzwaniach stojących przed polskim systemem ochrony zdrowia w dobie rosnących kosztów leczenia i narastającej fali chorób cywilizacyjnych.

Sesję otwarcia poprowadziły Anna Zimny-Zając, redaktorka naczelna Medonet, oraz Diana Żochowska, Head of Medonet. W panelu udział wzięli: Łukasz Jankowski, Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, Filip Nowak, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, Daniel Rutkowski, Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, Anna Rulkiewicz, Prezeska Grupy LUX MED., Agata Strukow, Dyrektor ds. Kontentu Medycznego w ALAB laboratoria i Przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Centrum e-Zdrowia i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

W centrum debaty znalazły się kluczowe pytania: Na co jesteśmy gotowi jako system? Jak mądrze inwestować ograniczone zasoby? Ile powinna kosztować skuteczna profilaktyka i kto powinien za nią zapłacić? Wskazywano m.in. na znaczenie prewencji pierwotnej, diagnostyki, edukacji zdrowotnej oraz sprawdzonych rozwiązań stosowanych w innych krajach.

– Myślę, że wszystkim nam zależy na zdrowiu obywateli, a to zdrowie zaczyna się od profilaktyki. Ja skupiłbym się na tej edukacji zdrowotnej, dlatego że jesteśmy w dobrym punkcie – mówił prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, Łukasz Jankowski, podkreślając, że w ostatnich miesiącach nastąpił ważny postęp w zakresie kształtowania świadomości zdrowotnej społeczeństwa.

Prezes NRL zaznaczył, że choć rzadko zdarza mu się chwalić instytucje publiczne, to program Moje Zdrowie należy uznać za realny sukces. – Oczywiście w gazetach przeczytamy, że trzy razy więcej pieniędzy na ten program trzeba wydać niż zakładano – i bardzo dobrze. Wprowadziliśmy edukację zdrowotną. Pamiętacie Państwo wszyscy, jak Rzecznik Praw Pacjenta żądał edukacji zdrowotnej od najmłodszych lat. Ona została wprowadzona, choć w sposób fakultatywny, kaleki – to ona jest, co już daje jakieś podwaliny do tego, żeby rozmawiać dalej o zdrowiu – podkreślał.

Eksperci muszą odzyskać głos

W swoim wystąpieniu prezes Jankowski zwrócił uwagę na niebezpieczne zjawisko upolityczniania tematów medycznych oraz marginalizacji wiedzy specjalistów.

– Są pewne granice dyskusji publicznej nad wysokospecjalistyczną wiedzą naukową. Dotychczas było tak, że w grupach eksperci i w grupach naukowych eksperci dyskutowali nad nauką i wychodzili na zewnątrz z rekomendacjami. Nauka ma zdolność autonaprawy: pojawiają się nowe dane, nowe badania. To nie znaczy, że tamte były złe – mamy rozwój nauki, a eksperci potrafią to ocenić – przypominał.

Tymczasem, jak zaznaczył, coraz częściej rolę ekspertów próbują przejmować osoby prezentujące skrajne opinie w mediach społecznościowych lub politycy debatujący na tematy, które powinny być oparte na wiedzy medycznej. – Dopuściliśmy do tego, że tymi ekspertami stała się pani Alina, która napisze ostry komentarz na Facebooku. Stał się polityk partii opozycyjnej i rządzącej. Zabrakło ostrego głosu gremiów eksperckich

dotyczącego tego, że edukacja zdrowotna musi być obowiązkowa i odideologizowana. Nie możemy patrzeć na zdrowie w kategoriach ideologii – mówił.

Potrzebne wsparcie eksperckie dla polityków

Prezes NRL podkreślił również konieczność wzmocnienia zaplecza naukowego i eksperckiego, które będzie służyło politykom realną wiedzą i merytorycznym wsparciem, niezależnie od bieżącego sporu politycznego.

– Myślę, że zabrakło też wytworzenia naszej strony jakiegoś wsparcia eksperckiego dla polityków – wskazał.

Jak dodaje Naczelna Izba Lekarska, wzmocnienie roli ekspertów w debacie publicznej oraz ujednolicenie i upowszechnienie edukacji zdrowotnej są kluczowe dla budowy zdrowego, świadomego społeczeństwa.

W debacie i towarzyszących jej sesjach eksperckich stanowisko samorządu lekarskiego reprezentował również wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej dr Mateusz Kowalczyk, zabierając głos m.in. w sprawach dotyczących praktycznych barier w profilaktyce i konieczności odbudowy zaufania między pacjentami a środowiskiem medycznym.

Fot. Karolina Bartyzel/ NIL