Co z wynagrodzeniami dla lekarzy kontraktowych na kwarantannie?

APEL Nr 15/20/P-VIII

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ

z dnia 8 kwietnia 2020 r.

do Ministra Zdrowia oraz Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

w sprawie wynagrodzenia lekarzy zatrudnionych w formie kontraktu w okresie kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych

Biorąc pod uwagę szczególną rolę, jaką pełnią osoby wykonujące zawód medyczny w walce z epidemią koronawirusa oraz uwzględniając wysokie ryzyko zakażenia lub kontaktu z osobami zakażonymi, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zwraca się do Ministra Zdrowia oraz Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, aby w przepisach ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DZ.U. poz. 374 z późn. zm.) uregulować w sposób szczególny kwestię prawa do wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego za czas kwarantanny dla lekarzy oraz innych osób wykonujących zawód medyczny zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, czyli tzw. kontraktach.

W polskim systemie ochrony zdrowia tzw. zatrudnienie kontraktowe jest bardzo popularną formą wykonywania zawodu lekarza. Forma ta była rekomendowana przez zarządzających podmiotami leczniczymi, zabiegających o obniżenie kosztów pracy i zapewnienie właściwej obsady kadrowej. Polega na tym, że praktyka zawodowa lekarza wykonuje świadczenia zdrowotne na zamówienie podmiotu leczniczego. Lekarz w tej relacji występuje jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w art. 4c uregulowała w sposób szczególny prawo do zasiłku chorobowego osób wykonujących zawód medyczny w okresie podlegania obowiązkowej kwarantannie lub izolacji w warunkach domowych, ustalając, że zasiłek chorobowy wynosi wówczas 100% podstawy wymiaru. Przepis ten stanowi wprawdzie próbę docenienia ofiarnej i ciężkiej pracy, jaką wykonują w okresie epidemii lekarze oraz inni pracownicy medyczni, niemniej jednak nie zabezpiecza dostatecznie interesów osób zatrudnionych na kontraktach. W wypadku zatrudnienia kontraktowego kwarantanna lub izolacja skutkuje w praktyce znacznym obniżeniem dochodów lub nawet ich całkowitym pozbawieniem. Lekarze zatrudnieni na kontraktach podlegają bowiem ubezpieczeniu chorobowemu na zasadach dobrowolnych. Niektórzy z nich w okresie kwarantanny nie otrzymają więc w ogóle zasiłku, a nawet ci, którzy zdecydowali się na dobrowolne ubezpieczenie, w razie kwarantanny lub przymusowej izolacji nie otrzymają zasiłku w wysokości 100% swoich dotychczasowych przychodów, lecz zasiłek w wysokości 100% podstawy wymiaru, która zwykle jest kwotą mniejszą niż rzeczywisty przychód z wykonywanych usług medycznych objętych kontraktem.

Wskazując problem lekarzy kontraktowych w czasie kwarantanny, samorząd lekarski oczekuje, że strona rządowa zaproponuje solidarne rozwiązania prawne dotyczące gwarancji ochrony zarobku dla osób, które z racji wykonywanego zawodu w czasie epidemii narażają swoje zdrowie bardziej niż inni. Państwo powinno wziąć w opiekę tych, którzy ofiarnie chronią życie i zdrowie mieszkańców naszego kraju. Pozbawienie lekarza kontraktowego wszelkich dochodów na czas kwarantanny lub znaczne obniżenie tego dochodu jest odbierane w środowisku jako niesprawiedliwe i może być czynnikiem zniechęcającym do pracy w warunkach zwiększonego narażenia na zakażenie.