Organizacja nauki w szkole dla dzieci, których rodzice są chorzy i znajdują się w grupie wysokiego ryzyka

Ministerstwo Edukacji Narodowej odniosło się do sytuacji dzieci z rodzin, w których znajduje się osoba z chorobami przewlekłymi czy współistniejącymi i poinformowało, że Ministerstwo Zdrowia, w związku ze złożonym wnioskiem przez MEN, wystąpiło o opinię do Pani dr hab. Agnieszki Mastalerz-Migas – konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny rodzinnej. Z opinii wynika, że każda indywidualna sytuacja, gdy w domu dziecka przebywa osoba ciężko chora, ze znacząco obniżoną odpornością, wymaga czujności całej rodziny i trudno byłoby wskazać odgórne zasady sanitarne dla każdego przypadku. Zatem, gdy nie ma ewidentnych wskazań lekarskich do ograniczania kontaktu z rówieśnikami, dzieci z tych rodzin powinny korzystać z nauki stacjonarnej. Nie wyklucza to jednak uwzględnienia w szczególnie trudnej sytuacji rodzinnej zorganizowania przez dyrektora szkoły nauczania w inny sposób, ograniczający kontakt z uczniami.

Jest to odpowiedź na m.in. pismo Prezesa NRL z 28 sierpnia 2020 r. w sprawie organizacji nauki w szkole dla dzieci, których rodzice są chorzy i znajdują się w grupie wysokiego ryzyka zakażenia wirusem SARS-CoV-2.

W piśmie MEN zaznacza ponadto, że 12 sierpnia 2020 r. został podpisany pakiet rozporządzeń, w tym o bezpieczeństwie i higienie w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, które pozwoliły na wdrożenie w szkołach odpowiednich rozwiązań w przypadku zwiększenia u uczniów ryzyka zakażenia SARS-CoV-2.

Od 17 października 2020 r. w całym kraju wprowadzone zostały nowe narzędzia do walki z koronawirusem:

• między 19 a 23 października 2020 r. w szkołach ponadpodstawowych w strefach żółtych obowiązywało nauczanie hybrydowe, a w strefach czerwonych - nauczanie w trybie zdalnym (z wyłączeniem zajęć praktycznych);
• od 24 października 2020 r. w całym kraju obowiązuje czerwona strefa. Od tego czasu uczniowie klas IV-VIII szkół podstawowych, a także wszystkich klas szkół ponadpodstawowych, słuchacze placówek kształcenia ustawicznego oraz centrów kształcenia zawodowego przeszli na naukę zdalną. Nowe zasady funkcjonowania szkół i placówek będą obowiązywały do 8 listopada 2020 r.;
• ograniczenie funkcjonowania jednostek oświatowych nie dotyczy klas IV-VIII szkół podstawowych specjalnych i szkół ponadpodstawowych specjalnych funkcjonujących w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii – ze względu na specyfikę ich działania. Szkoły te funkcjonują w placówkach, w których młodzież ma zapewnioną naukę, wychowanie oraz całodobową opiekę, a także prowadzone są zajęcia o charakterze specjalistycznym i terapeutycznym. Natomiast, w przypadku szkół podstawowych specjalnych w zakresie dotyczącym klas IV–VIII oraz szkół ponadpodstawowych specjalnych, w tym funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej - dyrektor szkoły decyduje o trybie nauczania. W przypadku szkół ponadpodstawowych ogólnodostępnych i integracyjnych, klas IV-VIII szkół podstawowych ogólnodostępnych i integracyjnych dla dzieci i młodzieży oraz szkół podstawowych dla dorosłych, przepisy zobowiązują dyrektorów do zorganizowania nauczania w trybie stacjonarnym lub z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość na terenie szkoły dla uczniów, którzy z uwagi na niepełnosprawność lub warunki domowe nie są w stanie realizować nauczania z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

W klasach najmłodszych szkół podstawowych nadal zawieszenie zajęć nie następuje automatycznie. Jeżeli ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną może być zagrożone zdrowie uczniów, dyrektor powinien wystąpić o zgodę organu prowadzącego i pozytywną opinię właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Wydana przez sanepid pozytywna opinia wobec inicjatywy zawieszenia zajęć w szkole lub placówce będzie uwzględniała wszelkie kwestie skali zagrożenia epidemiologicznego dla danej społeczności szkolnej, zatem powinna także uwzględniać zagrożenia wobec uczniów z chorobami przewlekłymi. Jeżeli stan zdrowia ucznia uniemożliwia mu przebywanie w szkole z rówieśnikami lub przebywanie wśród innych uczniów naraża go na pogorszenie stanu zdrowia, na podstawie indywidualnej opinii wydanej przez lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad uczniem, dyrektor może wystąpić o zawieszenie dla niego zajęć w formie tradycyjnej.

Dodatkowo, Wytyczne MEN, GIS i MZ z 5 sierpnia 2020 r. uzupełnione zostały o zapis, że dyrektor szkoły powinien ustalić z rodzicami uczniów wprowadzenie dodatkowych środków ostrożności dotyczących funkcjonowania w szkole dzieci z chorobami przewlekłymi lub będącymi w grupie wysokiego ryzyka zachorowania, np. dystansu podczas zajęć lekcyjnych, czy w świetlicy lub używania maseczek.

Natomiast wobec ucznia, którego stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, preferowaną formą edukacji jest indywidulane nauczanie, gdyż, co do zasady, przeznaczone jest ono dla uczniów chorych, objętych leczeniem, którzy w pewnym okresie czasu nie mogą uczęszczać do szkoły. W znowelizowanych przepisach dotyczących warunków realizacji indywidualnego nauczania wprowadzono możliwość pracy zdalnej.

MEN poinformowało również, że 23 października 2020 r. Minister Edukacji i Nauki powołał Radę Konsultacyjną do spraw Bezpieczeństwa w Edukacji. Zadania Rady koncentrują się  przede wszystkim w kwestii bezpieczeństwa sanitarno-higienicznego w jednostkach systemu oświaty w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. W jej skład weszli przedstawiciele MEN, kuratorzy oświaty, dyrektorzy szkół, reprezentanci Głównego Inspektoratu Sanitarnego, specjaliści chorób zakaźnych i przedstawiciele rodziców.

W piśmie podkreślono, że priorytetem działań Ministra Edukacji i Nauki jest tworzenie optymalnych warunków organizacyjno-prawnych kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży, w tym uczniów z niepełnosprawnością i przewlekle chorych. Wszelkie decyzje w sprawie bezpiecznej działalności szkół i ich funkcjonowania są podejmowane z uwzględnieniem aktualnej sytuacji epidemicznej w porozumieniu z Głównym Inspektorem Sanitarnym i Ministrem Zdrowia - dla dobra uczniów oraz nauczycieli.