Wykonywanie komercyjnych świadczeń zdrowotnych w czasie realizacji kontraktu z NFZ

 informacja Wiceprezesa NRL, Przewodniczącego Komisji Stomatologicznej NRL

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej w dniu 1 grudnia 2017 r. omówiło Stanowisko nr 10/VII/2017 Komisji Stomatologicznej NRL z dnia 10 listopada 2017 r. w sprawie wykonywania komercyjnych świadczeń zdrowotnych w czasie realizacji kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Komisja Stomatologiczna Naczelnej Rady Lekarskiej stoi na stanowisku, że łączenie procedur medycznych finansowanych ze środków publicznych z procedurami płatnymi jest dopuszczalne. Jest to niezbywalne prawo pacjenta, przy czym o możliwości udzielania świadczeń komercyjnych łącznie ze świadczeniami gwarantowanymi powinien decydować lekarz dentysta.

UZASADNIENIE
Komisja otrzymuje informacje o toczących się sporach na tle praktyki udzielania świadczeń komercyjnych w czasie wskazanym w harmonogramie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Spory te przybierają postać korespondencji, czynności sprawdzających, czasem wniosków pokontrolnych jak również-niestety- postępowań sądowych.

Komisja postanowiła zająć się tą sprawą na trzech kolejnych posiedzeniach. Zasięgnięto opinii prawnych, wysłuchano zainteresowanych lekarzy oraz wniosków zainteresowanych tym problemem komisji okręgowych rad lekarskich. Komisja podjęła powyższe stanowisko uwzględniając całokształt zebranych opinii i spostrzeżeń, po rozważeniu wniosków płynących z 2 pisemnych opinii prawnych i jednej wygłoszonej na posiedzeniu KSNRL w dniu 6 października br.

Niezależnie od materii czysto prawnej, niezmiernie ważnym aspektem tego zagadnienia jest prawo pacjenta do otrzymania świadczenia na odpowiednim do aktualnej wiedzy medycznej poziomie. W warunkach szczupłości koszyka gwarantowanych świadczeń stomatologicznych odmawianie pacjentom prawa do zastosowania nowoczesnej terapii, za którą są gotowi ponieść pełną opłatę jest już nie tyle nieracjonalne, co naraża lekarza na konflikt z zasadami etyki lekarskiej.

W związku z powyższym Komisja zwraca się do wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów, którzy w ramach obowiązków służbowych wykonują czynności kontrolne w placówkach stomatologicznych o wzięcie tego Stanowiska pod uwagę. Komisja apeluje też do Narodowego Funduszu Zdrowia o niezwłoczną rewizję wystąpień pokontrolnych i stanowisk procesowych w zakresie, w jakim dotyczą one rzekomej niedopuszczalności łączenia świadczeń publicznych i komercyjnych.

Jednocześnie Komisja zwraca się do lekarzy dentystów posiadających umowę z NFZ o respektowanie zasady, że łączenie procedur nie może powodować ograniczania dostępności do świadczeń publicznych.
Pozyskane opinie prawne zgodnie podnoszą konieczność poszanowania dwóch praw podmiotowych- wynikającego z art. 68 ust. 1 Konstytucji prawa pacjenta do ochrony zdrowia, oraz gwarantowanego przez art. 22 Konstytucji prawa przedsiębiorcy (również lekarza-przedsiębiorcy) do swobody działalności gospodarczej. Już samo przywołanie wzorców rangi konstytucyjnej prowadzi do wniosku, że próby inkryminowania tej praktyki nie tylko nie ma oparcia w powszechnie obowiązujących źródłach prawa, ale również przepis wprowadzający taki zakaz, poprzez swoją nieproporcjonalność byłby sprzeczny z ustawą zasadniczą.

Tymczasem w całym obszernym zbiorze przepisów regulujących udzielanie świadczeń nie ma ani jednego przepisu odnoszącego się do omawianej sytuacji, z wyjątkiem zakazu ograniczania dostępności do świadczeń publicznych.

Opinie prawne podnoszą też, że umowa świadczeniodawcy z Funduszem nie jest umową na wyłączność, a cała omawiana praktyka nie przyczynia się do poniesienia przez Fundusz jakiejkolwiek szkody.

Leszek Dudziński
Wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej
Przewodniczący Komisji Stomatologicznej NRL