Komentarz do artykułu Medonetu „STUDENTKI MEDYCYNY PRZYZNAŁY, JAK NAZYWAJĄ PACJENTÓW I ŻE OSZUKUJĄ W TESTACH”

KOMENTARZ

KOMISJI ETYKI LEKARSKIEJ NRL Z 4 GRUDNIA 2025 R. DO ARTYKUŁU MEDONETU

„STUDENTKI MEDYCYNY PRZYZNAŁY, JAK NAZYWAJĄ PACJENTÓW I ŻE OSZUKUJĄ W TESTACH”

Zawód lekarza jest zawodem zaufania publicznego. Oznacza to, że społeczeństwo powierza lekarzom najbardziej wrażliwe sfery ludzkiego życia – zdrowie, cierpienie, intymność i bezpieczeństwo. Z tego powodu wykonywanie zawodu lekarza wymaga nie tylko odpowiedniej wiedzy, ale również nieskazitelnej postawy moralnej, uczciwości, odpowiedzialności oraz szacunku dla drugiego człowieka. Kompetencje etyczne są zatem tak samo ważne jak kompetencje kliniczne. Od kandydatów na lekarzy oczekuje się, aby już na etapie studiów kierowali się zasadami uczciwości, rzetelności i poszanowania pacjenta. Zwracamy uwagę, że kształtowanie postaw etycznych lekarza zaczyna się na długo przed złożeniem Lekarskiego Egzaminu Końcowego – od pierwszych zajęć na uczelni, od pierwszego kontaktu z pacjentem, od pierwszych wyborów moralnych. Jest to jednocześnie proces długotrwały, za który odpowiedzialne są nie tylko uczelnie i nauczyciele akademiccy, ale także wszyscy nauczyciele kształcący przyszłych lekarzy. W tym kontekście opisane w artykule Medonet zachowania – zarówno dotyczące systematycznego oszukiwania podczas weryfikacji wiedzy, jak i lekceważącego oraz uprzedmiotawiającego sposobu wypowiadania się o pacjentach – są w ocenie Komisji nieakceptowalne. Takie postawy pozostają w rażącej sprzeczności z wartościami wpisanymi w Kodeks Etyki Lekarskiej oraz w art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, mówiący o obowiązku wykazywania „nienagannej postawy etycznej”. Uczciwość w toku kształcenia medycznego jest elementem bezpieczeństwa pacjenta. Oszukiwanie w trakcie zdobywania kwalifikacji podważa fundament zaufania społecznego wobec profesji lekarskiej.

Równie niepokojące są wypowiedzi uprzedmiotawiające pacjentów, zwłaszcza chorych przewlekle i terminalnie. Tego typu słowa świadczą nie tylko o braku empatii, ale również o braku zrozumienia istoty medycyny — która nie jest jedynie zbiorem procedur, ale przede wszystkim relacją z chorym i cierpiącym człowiekiem.

Komisja Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej wskazuje jednoznacznie, że zachowania opisane w artykule są rażąco niewłaściwe, sprzeczne z etosem zawodu lekarza, a zatem nie mogą mieć miejsca na żadnym etapie kształcenia medycznego. Podkreślamy, że samorząd lekarski ma ustawowy obowiązek weryfikowania nienaganności postawy etycznej osób ubiegających się o prawo wykonywania zawodu. Oznacza to, że mimo ukończenia studiów, niewłaściwa postawa etyczna może być podstawą odmowy przyznania prawa wykonywania zawodu, w szczególności, jeśli taka postawa podważa zaufanie niezbędne do wykonywania zawodu lekarza.

Jednocześnie z pełną stanowczością apelujemy do uczelni medycznych o wzmacnianie edukacji etycznej i humanistycznej, konsekwentne reagowanie na przypadki nieuczciwości akademickiej oraz kształtowanie w studentach świadomości, że stosunek do pacjenta i uczciwość w nauce są równie ważne jak wiedza medyczna.

Kształcenie przyszłych lekarzy jest dobrem wspólnym całego społeczeństwa. Każda sytuacja podważająca fundament etyczny tego procesu wymaga stanowczej reakcji i współdziałania uczelni, środowiska lekarskiego oraz studentów, którzy w ogromnej większości rozumieją wagę etosu zawodowego.